تحلیل فرسایشی و زمین‌ریخت‌شناختی حوضه‌های زهکشی در مخروط آتشفشانی دماوند

Authors

  • بهرام آزادبخت استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرری، تهران، ایران
  • مژگان زارعی‌نژاد دکترا، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
Abstract:

آب در طبیعت به صورت‌های گوناگون سبب فرسایش می‌شود و بر حسب آنکه چگونه در سطح زمین جاری شود، لندفرم‌های گوناگونی را ایجاد می‌کند. اگر چه آب در طبیعت خود عامل شکل‌زایی است، ولی در اثر ریخت‌شناسی (مورفولوژی) سطح زمین، جریان می‌یابد. تفاوت توپوگرافی سطحی زمین و در پی آن حرکت آب روی آن، سبب به وجود آمدن  زیرحوضه‌ها می‌‌شود. برای شکل‌شناسی و ریخت‌سنجی مخروط آتشفشان دماوند، باید حوضه‌های زهکشی منطقه شناسایی شود. بنابراین، در این نوشتار با تکیه بر شاخص‌های اصلی شامل خطوط منحنی‌میزان با فواصل 10 متر، شبکه آبی (رودخانه اصلی، فرعی وآبراهه‌های اصلی و فرعی)، نقشه DEM منطقه، نقشه شیب، جهت شیب و تصاویر ماهواره‌ای، 5 حوضه زهکشی شناسایی شد. پس از آن  مساحت، محیط، طبقه‌بندی ارتفاعی برای رده‌بندی لندفرم‌های ریخت‌شناختی در سطوح مختلف، محاسبات هیپسومتری، تراکم زهکشی و... در نرم‌افزار ArcGIS محاسبه شد. مخروط آتشفشان دماوند با ارتفاعی بیش از 5000 متر از سطح دریا، دامنه‌هایی بسیار سخت گذر دارد. هدف  این نوشتار این است که با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای  ASTER  و  SPOT و تحلیل اطلاعات در محیط GIS ، تأثیر وضعیت حوضه‌های زهکشی منطقه برروی چگونگی فرسایش و پیدایش شکل‌های زمین‌ریخت‌شناختی شناسایی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکه زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان

مخروط آتشفشانی تفتان در جنوب شرق ایران و در شمال غرب شهر خاش واقع شده است. با توجه به این که هم اکنون از قله این آتشفشان بخار آب و گازهای گوگردی خارج می شود، ولی وجود دره‌های عمیق و شکل نامنظم شبکه آبراهه‌ها در دامنه‌های این مخروط، نشانگر عملکرد درازمدت فرسایش و تکامل شبکه زهکشی در این مخروط می باشد. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر مورفومتری و لیتولوژی در تکامل و الگوی زهکشی در دامنه‌های این مخروط آ...

full text

تحلیل مورفومتری و مورفولوژی شبکه زهکشی در مخروط آتشفشانی تفتان

مخروط آتشفشانی تفتان در جنوب شرق ایران و در شمال غرب شهر خاش واقع شده است. با توجه به این که هم اکنون از قله این آتشفشان بخار آب و گازهای گوگردی خارج می شود، ولی وجود دره های عمیق و شکل نامنظم شبکه آبراهه ها در دامنه های این مخروط، نشانگر عملکرد درازمدت فرسایش و تکامل شبکه زهکشی در این مخروط می باشد. هدف این تحقیق، بررسی تأثیر مورفومتری و لیتولوژی در تکامل و الگوی زهکشی در دامنه های این مخروط آ...

full text

مقایسه مواد آذرآوری (پومیس و لاهار) دره های ملار و رینه در مخروط آتشفشانی دماوند

در این مقاله به مقایسه مواد آذرآوری در دره های ملارورینه در حوضه آبخیز یخار در دامنه جنوب شرقی مخروط آتشفشان دماوند پرداخته می شود.نقش مطالعه مواد آذرآوری در شناخت بیشتر مخروط آتشفشانی دماوند و قدرت انفجاری آن و خسارت احتمالی به مناطق مسکونی پیرامون، نکته قابل توجهی است که اهمیت این تحقیق را نشان می دهد. جوانترین فوران شناخته شده دماوند، جریان گدازه ها در دامنه غربی با سنی حدود 7.3 هزار سال و ق...

full text

مقایسه مواد آذرآوری (پومیس و لاهار) دره های ملار و رینه در مخروط آتشفشانی دماوند

در این مقاله به مقایسه مواد آذرآوری در دره های ملارورینه در حوضه آبخیز یخار در دامنه جنوب شرقی مخروط آتشفشان دماوند پرداخته می شود.نقش مطالعه مواد آذرآوری در شناخت بیشتر مخروط آتشفشانی دماوند و قدرت انفجاری آن و خسارت احتمالی به مناطق مسکونی پیرامون، نکته قابل توجهی است که اهمیت این تحقیق را نشان می دهد. جوانترین فوران شناخته شده دماوند، جریان گدازه ها در دامنه غربی با سنی حدود 7.3 هزار سال و ق...

full text

تحلیل ژئومورفومتری شبکه زهکشی در مخروط آتشفشان بیدخوان (واقع در استان کرمان)

مخروط آتشفشانی بیدخوان در بخش جنوب شرقی نوار آتشفشانی ایران مرکزی واقع شده است. وجود دره های عمیق و شبکه آبراهه‌های نامنظم در دامنه های این مخروط، نشانگر عملکرد درازمدت فرسایش و تکامل شبکه زهکشی می باشد. هدف این تحقیق شناخت ویژگی های مورفومتریک حوضه های زهکشی ، الگوی زهکشی، همچنین بررسی نیمرخ ‌طولی و‌ شواهد مورفولوژیکی حوضه ها به منظور تحلیل ارتباط آن‌ها با فعالیت های تکتونیکی می باشد. نقشه‌های...

full text

مورفولوژی و مورفومتری انواع دهانه های آتشفشانی در مخروط آتشفشانی سهند

مطالعات مورفولوژیکی و مورفومتریکی مخروط های آتشفشانی، ابزار بسیار مناسبی برای بدست آوردن داده های نسبی از ویژگی های مخروط ها می باشد. این تحقیق در پی آن است که با شناسایی انواع دهانه های آتشفشانی مخروط سهند، عوامل مؤثر بر ایجاد اشکال متفاوت دهانه های آتشفشانی را مورد بررسی قرار دهد. جهت رسیدن به این هدف، از تصاویر ماهواره-ای لندست، تصاویر ماهواره اسپات (نرم افزار google earth) و تصاویر srtm است...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 91

pages  95- 100

publication date 2014-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023